Met een fluorescent eiwit uit Japanse palingen kun je bilirubine detecteren in een microliter bloed van een pasgeboren baby. En zo mogelijk hersenschade voorkomen, schrijven Japanse onderzoekers in Scientific Reports.
Voor de huidige tests heb je meer bloed nodig dan je van zo’n kleintje wilt aftappen. Bovendien zijn ze niet overdreven betrouwbaar.
Het gaat dan speciaal om ongeconjugeerde bilirubine, een afbraakproduct van hemoglobine. Normaal gesproken wordt het in de lever gekoppeld aan glucuronzuur. Die combinatie, die bekend staat als geconjugeerde bilirubine, is veel beter in water oplosbaar en kan daardoor via de gal worden afgevoerd.
Dat proces komt echter pas rond de geboorte op gang en te vroeg geboren baby’s maken soms het enzym glucuronyltransferase, dat voor de koppeling zorgt, nog niet voldoende aan. Het gevolg is dat ongeconjugeerde bilirubine zich ophoopt, wat niet alleen leidt tot een gele huidskleur maar soms ook tot kernicterus, waarbij bepaalde delen van de hersenen beschadigd raken. Daar valt iets aan te doen: leg de baby onder een blauwe lamp en de natuurlijke trans-vorm van bilirubine word omgezet in de cis-vorm die in ongeconjugeerde vorm wél in water oplost. Maar daar moet je wel op tijd mee beginnen.
Probleem is dat je ongeconjugeerde en dus slecht oplosbare bilirubine eigenlijk alleen rechtstreeks kunt meten met HPLC-vloeistofchromatografie, wat voor routine-analyses iets te ingewikkeld is. In ziekenhuizen gebruiken ze meestal spectrometrische tests, waarbij je met behulp van bilirubinoxidase-enzymen zowel de geconjugeerde bilirubine als de totale hoeveelheid bilirubine meet, en het een van het ander aftrekt. Maar echt nauwkeurig werkt dat niet, zeker niet als het bloedserum een beetje troebel is.
Ichiro Morioka en collega’s van de universiteit van Kobe hebben nu ontdekt dat een enzym genaamd UnaG, dat ze eerder isoleerden uit spierweefsel van de Japanse paling (Anguilla japonica) selectief bindt aan ongeconjugeerde bilirubine. Aan geconjugeerde bilirubine, hemoglobine en geëmulgeerde lipiden bindt het in het geheel niet. Van die blauwe lamp heeft de test trouwens ook geen last.
De Japanners hebben er bloedmonsters van 92 pasgeborenen met en zonder bilirubineproblemen mee doorgemeten, en claimen dat UnaG dezelfde resultaten geeft als de traditionele bilirubinoxidase-test. Maar dan wel met slechts één microliter bloed.
Aan een commmerciële testkit wordt gewerkt.
bron: Kobe University
Nog geen opmerkingen