Vergunningverlening en handhaving moeten worden beschouwd als een overheidstaak. En niet als een dienst van de overheid aan bedrijven, zoals Gedeputeerde Staten van Zeeland abusievelijk schijnen te denken. Aldus de belangrijkste aanbeveling van de commissie-Mans, die de affaire rond de Zeeuwse fosforfabriek Thermphos heeft onderzocht.

Uiteraard hebben de betrokken bestuurders meteen laten weten dat ze het met de conclusies niet eens zijn.

Thermphos kwam vorig jaar negatief in het nieuws omdat de emissies van dioxinen en zware metalen ver boven de landelijke normen bleken te liggen. Daarbij werd sterk de indruk gewekt dat de provincie jarenlang stelselmatig de andere kant op had gekeken teneinde de werkgelegenheid bij Thermphos niet in gevaar te brengen.

Thermphos beloofde voor de zoveelste keer beterschap, en inmiddels zijn de emissies inderdaad een heel stuk lager dan ze waren. En onder zware politieke druk stelde Provinciale Staten bovendien een onafhankelijke commissie in onder leiding van Jan Mans, oud-burgemeester van Enschede, die de rol van het provinciebestuur tegen het licht moest houden.

Het eindrapport van die commissie werd vrijdag openbaar, en het is inderdaad vernietigend voor dat provinciebestuur. Dat heeft zich ten aanzien van de vergunningverlening “bij herhaling te dienstbaar en welwillend opgesteld” en “onvoldoende belang weten te bewaren tussen het bedrijfsbelang van de aanvrager en het algemene belang”. En toen Thermphos te weinig vooruitgang boekte bij het verminderen van de emissies werd er niet gehandhaafd, maar werden de normen in de vergunning tijdelijk verruimd.

Toen er klachten van omwonenden kwamen, werd vervolgens gekozen voor een “technische en juridische benadering” wat zo ongeveer wil zeggen dat de afhandeling werd toevertrouwd aan ambtenaren die zich verborgen achter de spreekwoordelijke stapels papier. Van empathie met de bezorgde Zeeuwen was nauwelijks sprake.

De commissie constateert tevens dat die ambtenaren onvoldoende verstand van zaken hadden om de ernst van de problematiek in te schatten. Gedeputeerde Staten kijgen zelfs het verwijt om de oren dat ze überhaupt onvoldoende beseffen hoe zwaar de zware industrie in hun provincie is, en hoe groot de risico’s daarvan kunnen zijn.

Wordt vervolgd, woensdag in het stemhokje.

bron: PZC