De vierde Kekulé-avond van deze cyclus, op 22 februari, werd noodgedwongen een online event. De COVID maatregelen lieten nog niet toe publiek samen te brengen in een aula. Toch toonden zowel de sessievoorzitter, dr. Natalie Leys (SCK CEN), en de drie sprekers een uitgesproken enthousiasme om vanaf hun scherm de vele deelnemers thuis aan te spreken. 

De eerste spreker, prof.dr. Nick Van Remortel (UAntwerpen, Departement Fysica, Elementaire Deeltjes Fysica) doet fundamenteel onderzoek naar zwaartekrachtgolven. Hij gaf aan wat zwaartekrachtgolven zijn en hoe ze ontstaan. Ondersteund door cijfermateriaal om van te duizelen, zo immens. De detectie van deze golven geeft inzicht in de fundamentele aard van zwaartekracht, de stellaire dynamica en de evolutie van het universum. Om de beperkingen van de huidige technieken te overstijgen, staat het Einstein Telescope-project in de steigers. Nick is een drijvende kracht achter dit project, dat mogelijk vanaf 2026 in het grensgebied van België, Nederland en Duitsland verrijst. De telescoop zou operationeel moeten zijn in 2035. 

Dendrochronologie, de studie van de ringen in bomen, stelt ons in staat om het klimaat te reconstrueren 

Daarna kwam prof.dr. Eric van Walle (SCK CEN, directeur-generaal & KU Leuven, Faculteit Ingenieurswetenschappen) aan het woord. Hij ging in op de potentiële techniek om radiotherapie bij kankerbehandeling veel efficiënter uit te voeren: door de radioisotopen daar in het lichaam te brengen waar de straling nodig is, met zo weinig mogelijke nevenschade aan gezond weefsel. Een gemakkelijk principe, maar er is nog heel veel onderzoek en ontwikkeling nodig om dit tot een praktische therapie te brengen. 

Als laatste spreker liet prof.dr. Valerie Trouet (University of Arizona (USA), Laboratory of Tree-Ring Research – ons kennismaken met een voor velen vrij onbekende wetenschap: dendrochronologie, de studie van de ringen in bomen. Onderzoek op dit gebied stelt ons in staat om het klimaat en de klimaatvariabiliteit in heel wat gebieden over de afgelopen circa 2.000 jaar te reconstrueren. Vanuit die studie kan de klimaatgeschiedenis van een streek afgeleid worden, zowel klimaatgemiddelden als extreme gebeurtenissen. Dit helpt bij het begrijpen van natuurlijke fenomenen en impact van menselijk handelen. Essentieel voor het organiseren van klimaatacties!  

Ook deze Kekulé-avond kon bij iedereen niet alleen interesse, maar ook verwondering opwekken over wat fundamenteel onderzoek lijkt, toch dikwijls na verloop van tijd resulteert in heel concrete toepassingen.  

Het webinar is hier terug te kijken

Onderwerpen