Ingeademde nikkel-nanodeeltjes verhogen mogelijk de kans op longkanker. Je kunt er dus beter voorzichtig mee omgaan, waarschuwen Agnes Kane (Brown University) en collega’s in het tijdschrift Toxicological Sciences.

Ongebruikelijk bij dit soort onderzoek is dat Kane ook een tamelijk helder idee heeft van het onderliggende mechanisme. Uit het nikkel lijken ionen vrij te komen die in longepitheelcellen de zogeheten HIF-1 alfa-transcriptiefactor laten vrijkomen. Normaal hoort dit mechanisme alleen te starten bij acuut zuurstofgebrek (hypoxie).

Dat nikkel dit mechanisme abusievelijk ook activeert zou nauwelijks kwaad moeten kunnen, ware het niet dat HIF-1 alfa ook met tumorgroei in verband wordt gebracht. Hoe dat precies zit is nog niet duidelijk, maar het ligt wel voor de hand omdat de zuurstoftoevoer geldt als een achilleshiel van tumoren.

Volgens Kane is er waarschijnlijk heel wat meer nodig om ook daadwerkelijk kanker te krijgen. Maar ze neemt het risico niet en hanteert bij het werken met nanodeeltjes in haar lab standaard biosafety level 2, het veiligheidsniveau voor ziektekiemen waar je nog net niet dood aan gaat.

Haar experimenten op longweefsel in vitro lieten het effect overigens alleen zien wanneer ze nanodeeltjes van metallisch nikkel gebruikte. Microdeeltjes (dus iets groter) doen niets. En nanodeeltjes van nikkeloxide zijn dermate toxisch dat de cellen allang dood zijn voordat ze aan HIF-1 alfa toekomen.

bron: Brown University