In Amerikaans drinkwater zijn sporen 2-butoxyethanol aangetroffen die hoogstwaarschijnlijk uit frackingvloeistof komen. Het is de best gedocumenteerde aanwijzing tot nu toe dat schaliegaswinning het grondwater kan vervuilen, suggereert een publicatie in PNAS.

Formeel bewijst het niets want 2-butoxyethanol (2BE) zit ook in verf en cosmetica. En omdat het lokale gaswinningsbedrijf het recept van zijn frackingvloeistof niet wil onthullen, kán het nog zijn dat daar helemaal geen 2BE in zat.

Maar feit is dat 2BE heel vaak wél in frackingvloeistoffen zit, dat een paar kilometer verderop lekkage van een schaliegasput is gemeld, en dat de kans heel klein lijkt dat tegelijk, op vrijwel dezelfde plek, op een andere manier 2BE in de grond terecht komt.

Het drinkwater in kwestie kwam uit de grond bij drie woonhuizen in Bradford County, Pennsylvania. Bewoners klaagden al een tijdje dat het schuimde, maar commerciële laboratoria konden geen enkele verontreiniging vinden die boven de milieunormen zat. Behalve aardgas, dat duidelijk uit de schaliegasputten was gelekt. Het gasbedrijf zag zich uiteindelijk genoodzaakt de huizen op te kopen en de bewoners schadeloos te stellen om onder een heel vervelende rechtszaak uit te komen.

Onderzoekers van de University of Pennsylvania hebben nu watermonster uit die tijd opnieuw onderzocht met GCxGC-TOFMS. Dat staat voor 2D-gaschromatografie met een time-of-flight massaspectrometer als detector, een combinatie die voor de meeste commerciële labs veel te duur is. Inderdaad vonden ze zo verschillende organische stoffen, waarvan ze 2BE als enige positief konden identificeren.

Ze hebben het hier over nanogrammen per liter, ver onder de detectiegrens van goedkopere apparatuur. Of dat voldoende is om water zichtbaar te laten schuimen is niet duidelijk, al staat 2BE bekend als een oppervlakte-actieve stof. Gevaar voor de volksgezondheid levert het waarschijnlijk niet op: 2BE is bij ratten alleen kankerverwekkend als je ze heel veel toedient, en over risico’s bij mensen is nooti iets bewezen.

Maar het zou wel bewijzen dat frackingvloeistof zich in principe horizontaal door bepaalde aardlagen kan verplaatsen om kilometers verderop in een grondwaterreservoir (aquifer) terecht te komen. En dat het dus veel erger mis kan gaan. De auteurs roepen dan ook op om eens wat meer tests met écht gevoelige analysemethoden te doen, teneinde een betere indruk van het risico te krijgen.

bron: PNAS