In de VS is een microscoopglaasje bedacht waarmee je temperatuurverschillen in een preparaat zichtbaar kunt maken terwijl je het bekijkt. Met dank aan de kwantummechanica, stellen Liang Feng en collega’s in Nature Communications.

Op het gebruikelijke glas leggen ze een plaatje van polymethylmethacrylaat (PMMA, zeg maar perspex) dat aan beide zijden is gecoat met een goudlaagje van ongeveer 20 nm dik. Bij deze laagdikte houdt goud zo weinig licht tegen dat je je preparaat op de gebruikelijke manier kunt blijven bekijken.

Haaks op de kijkrichting laat je een laserbundel door het PMMA gaan: een goedkope 632,8 nm helium-neonlaser volstaat. De golflengte en de laagdiktes stem je zo op elkaar af dat je een zogeheten non-Hermitische singulariteit krijgt, ook bekend als een exceptional point. Een exotisch kwantummechanisch verschijnsel, dat er voor zorgt dat niets van het laserlicht wordt gereflecteerd.

Zodra het PMMA lokaal ook maar een heel klein beetje uitzet, bijvoorbeeld omdat de temperatuur ter plekke een paar graden stijgt, zit je naast die singulariteit en neemt de lichtreflectie heel snel toe.

De auteurs hebben het uitgeprobeerd door in het PMMA een paar putjes te maken die ze warm stookten met een infraroodlaser. Maar ook door een bakje water op het glaasje te monteren en dat op te warmen.

Het verhaal doet vermoeden dat je de diktes van PMMA en goud tijdens de productie zeer nauwkeurig in de hand moet houden. Toch claimen de auteurs dat de microscoopglaasjes, die bij de groothandel iets van vijf cent per stuk kosten, er maar een paar cent duurder van hoeven te worden.

bron: University at Buffalo