Vanaf 3 januari kan de industrie eindelijk écht kennis gaan maken met de spinning disc reactor. De Eindhovense startup Spinid start dan officieel met de commercialisering, laten de initiatiefnemers weten.

Het plan is om de spinning discs, die nu al in een Eindhovens lab proefdraaien, in te bouwen in een verplaatsbare pilotplant die door potentiële klanten kan worden uitgeprobeerd binnen het eigen bedrijf.

Het zou de uiteindelijke doorbraak moeten opleveren van een reactortechnologie die al vele jaren geldt als veelbelovend, maar die voor zover bekend nooit buiten het lab is toegepast - al kan het natuurlijk ook nog zijn dat eerdere gebruikers het met succes geheim hebben weten te houden.

De technologie leent zich vooral voor zeer snelle, sterk exotherme reacties. Het idee is dat de reactanten worden gespoten op een schijf ter grootte van een dvd, die zeer snel ronddraait in een nauw aansluitende behuizing. Door de centrifugale kracht worden ze er na een seconde of zo aan de buitenkant weer af geslingerd. In de tussentijd worden ze zeer intensief gemengd, en hebben ze als het goed is precies genoeg tijd om met elkaar te reageren tot het gewenste product.

De voordelen zijn deels vergelijkbaar met die van microreactoren. De zeer korte, nauwkeurig gedefinieerde verblijftijd vorkomt de vorming van ongewenste bijproducten, en door de kleinschaligheid is de warmte-afvoer dusdanig goed dat je met onverdunde reactanten en zeer hoge temperaturen kunt werken terwijl je toch het proces voor 100% in de hand kunt houden.

Maar daar komt bij dat de spinning disc ook werkt met gasvormige reactanten, en zelfs met vaste deeltjes die een klassieke microreactor hopeloos zouden verstoppen. En door de zeer hoge stroomsnelheid is de doorzet veel hoger dan je van zo’n kleine schijf zou verwachten.

Aan de TU/e doet de groep van John van der Schaaf en prof. Jaap Schouten al zo’n tien jaar onderzoek naar spinning discs. Spinid is een spin-off (no pun intended) van deze vakgroep, net als microreactorbedrijf Flowid dat al in 2008 van start ging. Beide bedrijven worden overigens door één en hetzelfde team geleid.

De pilotplant, met een geplande capaciteit van 10 ton per dag, wordt momenteel opgebouwd door ingenieursbureau SPIE Controlec. Het project wordt deels betaald uit een Valorisation Grant van 225.000 euro, die onlangs werd toegekend door Technologiestichting STW.

Als tweede product staat een tegenstroomsextractor/separator op basis van spinning discs op het programma.