Elk jaar dat een man ouder wordt, levert twee extra mutaties in zijn sperma op. Het zou dus wel eens kunnen kloppen dat kinderen van oude vaders vaker autistisch zijn, blijkt uit een studie in Nature.

De wijdverbreide opvatting dat vrouwen na hun veertigste beter geen kinderen meer kunnen krijgen maar dat mannen kunnen doorgaan met verwekken zolang ze er fysiek toe in staat zijn, lijkt dringend aan herziening toe.

De IJslandse auteurs van de studie hebben dankbaar gebruik gemaakt van het gemak waarmee je tegenwoordig menselijk DNA kunt sequensen. Ze bekeken het genoom van 78 IJslandse gezinnen - vader, moeder en kind. Daar kwam uit dat een 20-jarige vader gemiddeld 25 zogeheten de novo-mutaties doorgeeft, dus mutaties die na zijn eigen geboorte zijn ontstaan. Bij een vader van 40 zijn het er echter gemiddeld 65.

Van de moeder krijgt zo’n kind gemiddeld 15 de novo-mutaties mee, en dat is onafhankelijk van de leeftijd. Wat ook niet zo’n wonder is: vrouwen doen hun hele leven met één voorraadje eicellen, terwijl mannen hun zaad voor elke gelegenheid vers aanmaken.

Of zo’n willekeurige de novo-mutatie kwaad kan is een kwestie van kansberekening. Geschat wordt dat 1 op de 10 mutaties schadelijk is, en vaak is het effect van één zo’n fout dan nog niet eens te merken. Maar hoe meer mutaties, hoe groter de kans dat je pech hebt en een aantal mutaties tegelijk oploopt waar je wèl last van krijgt.

In een begeleidend commentaar wordt meteen een link gelegd tussen de neiging om op steeds hogere leeftijd kinderen te nemen, en de toename van autisme en andere (deels) genetisch bepaalde aandoeningen in de westerse wereld. Waarna de lezers de raad meekrijgen om voor de zekerheid maar wat sperma te laten invriezen zolang ze nog jong zijn, in het belang van de volksgezondheid.

bron: Nature, BBC News

Onderwerpen