Genetica – Pagina 6
-
Nieuws
Spider-Silkworm
Voor het eerst kunnen zijderupsen enigszins overtuigend doen alsof ze spinnen zijn. Chinese onderzoekers wisselden met succes de genen om die coderen voor het belangrijkste zijdevezel-eiwit, valt te lezen in PNAS. Zo’n spin hangt zichzelf aan een zijden draadje met veel betere mechanische eigenschappen dan rupsenzijde. Het verschil zit met ...
-
Nieuws
Chromosomen niet vies van fusie
Gistcellen blijven verrassend goed functioneren wanneer je al hun genen aan elkaar plakt tot één of twee chromosomen. Dat blijkt uit twee publicaties die tegelijk zijn verschenen in Nature. Normaal gesproken zijn de genen van zo’n gistcel (Saccharomyces cerevisiae) verdeeld over zestien verschillende chromosomen, waarvan de lengtes uiteenlopen van 230.000 ...
-
Nieuws
Enzym klust bij als transcriptiefactor
In populieren blijkt een eiwit een bizarre dubbelfunctie te hebben: het maakt bouwstenen voor aminozuren maar regelt tevens de aanmaak van lignine. Het zou een nieuwe manier kunnen opleveren om lignine-arme populieren te creëren, blijkt uit een publicatie in The Plant Cell. Zulke lignine-arme bomen zijn een oud idee waar ...
-
Nieuws
Vorm boven inhoud
Eiwit zoekt opgerekt DNA zonder te kijken naar sequentie. ‘Als het te krap is, past het eiwit er niet op’, zo vat de Nijmeegse hoogleraar Gert Jan Veenstra zijn ontdekking samen. Dat eiwit heet MTF2 en het blijkt zich alleen aan DNA te kunnen hechten als de dubbele helix ter ...
-
Nieuws
Antibiotica, vers van de bacterie
Bacteriën kunnen bruikbare hoeveelheden antibiotica produceren en het nog een tijdje overleven ook. In Nature Chemical Biology laten Delftse onderzoekers zien hoe je dat zou kunnen aanpakken. Als proof of principle hebben Helena Shomar, Greg Bokinsky en collega’s een E. coli-stam genetisch verbouwd zodat hij (5R)-carbapen-2-em-3-carboxylzuur (afgekort Car) gaat produceren, ...
-
Nieuws
De mens uitpluizen
LifeTime-project wil levenslot van al onze cellen in kaart brengen. ‘Ik ben er bijna van overtuigd dat het doorgaat’, zegt Chris Marine. Als directeur van het VIB-KU Leuven Center for Cancer Biology neemt hij deel aan LifeTime, een consortium dat een Future and Emerging Technologies Flagship hoopt te worden. Het ...
-
Nieuws
Enzym rijgt DNA in vitro
Ook DNA-synthese wordt ‘groener’ als je er enzymen voor inzet in plaats van organische synthese. Op zijn minst scheelt het een hoop chemisch afval, schrijft Berkeley-onderzoeker Jay Keasling in Nature Biotechnology. Uiteraard heeft hij het dan niet over het kopiëren van bestaand DNA (want dat zou iets te triviaal zijn) ...
-
Nieuws
Synthetische bioterreur?
Het risico dat terroristen misbruik maken van synthetische biologie, is misschien wel groter dan gedacht. Dat suggereert althans een rapport van de gezamenlijke Amerikaanse academies van wetenschappen. Het volgt op de presentatie, begin dit jaar, van een synthetische kopie van het DNA van de (vermoedelijk uitgestorven) paardenvariant van het pokkenvirus, ...
-
Nieuws
Spinoza’s 2018: life sciences in de prijzen
Drie van de vier Spinozapremies gaan dit jaar naar levenswetenschappers. Anna Akhmanova en Marileen Dogterom, die samen onderzoek doen naar de structuur en functie van het cytoskelet, vielen allebei in de prijzen. Een derde Spinozapremie ging naar John van der Oost, een van de grondleggers van CRISPR-Cas. Life sciences zijn ...
-
Nieuws
Vaccin tegen syfilis?
Voor het eerst komt een vaccin tegen syfilis in zicht. Een internationaal gezelschap denkt te weten op welke eiwitten je het moet richten, valt te lezen in mBio. Over Treponema pallidum, de bacterie die de soa in kwestie veroorzaakt, was tot voor kort vrij weinig bekend. De soort is niet ...
-
Nieuws
Schadeherstel nekt CRISPR-CAS
CRISPR-Cas9 zou soms toch de kans op kanker wel eens kunnen verhogen. Op een onverwachte manier, blijkt uit twee publicaties die gelijktijdig zijn verschenen in Nature Medicine. Het heeft te maken met p53 (zie de illustratie), een eiwit dat op verschillende manieren voorkomt dat gewone cellen veranderen in tumorcellen. Om ...
-
Industrie & Start-ups
BioscienZ spaart koe en kip
Start-up BioscienZ gaat met schimmels vleesvervangers maken uit aardappelresten in plaats van soja. De subsidie voor een proeffabriek is binnen. ‘Zolang je maar koolhydraten hebt.’ Wim de Laat (56) weet het nog goed: in 2015 stond in de krant dat Nederland enorme hoeveelheden soja als eiwitbron importeerde om koeien en ...
-
Nieuws
Kunstmest voor fijnproevers
Om onkruid te weren moet je je gewassen genetisch zó modificeren dat ze als enigen een afwijkend type kunstmest lusten. Werkt veel beter dan landbouwgif, beloven Keerti Rathore en collega’s van Texas A&M University. In PNAS beschrijven ze katoenplanten waarin ze een fosfietdehydrogenase-gen (ptxD) hebben gemonteerd, afkomstig uit de bacterie ...
-
Nieuws
Milieubewust gen-varken
In China zijn transgene varkens ontwikkeld die hun voedsel efficiënter verteren. Daardoor groeien ze harder en is hun mest minder belastend voor het milieu, claimen Zhenfang Wu en collega’s in eLife. In hun biggen bouwden ze genen in voor drie spijsverteringsenzymen, die ze leenden van darmbacteriën: β-glucanase, xylanase en fytase. ...
-
Nieuws
Levensduur kankercellen ingekort
In Zwitserland hebben onderzoekers ontdekt hoe ze telomerase indirect kunnen remmen. Het zou de levensduur van tumoren kunnen verkorten, meldt Genes & Development. In een normale cel zijn telomeren, de uiteinden van chromosomen, na iedere celdeling iets korter. Als ze te kort zijn, stopt de cel met delen of gaat ...
-
Nieuws
De essentie van leven
Stapje voor stapje wil het BaSyC-consortium de moleculaire modules voor de basisfuncties van een cel leren samenwerken, om ze uiteindelijk letterlijk tot leven te laten komen. ‘We gaan voor de essentie. Dat is al moeilijk genoeg.’ In 2010 onthulde Craig Venter de eerste zelfreproducerende synthetische cel. Zijn team had het ...
-
Verdieping
Pionierswerk aan transcriptie
Transcriptie blijkt geen gestaag continuproces, maar gebeurt in korte bursts.
-
Nieuws
Extra proteasomen sparen netvlies
Versterk het eiwit-afbraaksysteem van fotoreceptoren in het netvlies, en je kunt erfelijke vormen van blindheid misschien wel dusdanig vertragen dat de patiënt tot zijn dood enig gezichtsvermogen overhoudt. Bij muizen werkt het al een beetje, schrijven Vadim Arshavsky en collega’s van de Duke University School of Medicine in Nature Communications. ...
-
Nieuws
DNA in nieuwe gedaante
De i-motiefstructuur van DNA, met vier strengen die door cytosines bij elkaar worden gehouden, is een natuurlijk verschijnsel. Met speciaal ontworpen antilichamen wisten Australische onderzoekers haar in vivo te betrappen, schrijven ze in Nature Chemistry. Dat i-motief (zie de afbeelding, met de i van intercalated) lijkt nogal op de G4-structuur, ...
-
Nieuws
Telomeren voor beginners
Lengtebepaling wordt commercieel steeds interessanter. ‘Wij hebben ze geleerd hoe je dit moet doen’, zegt Peter Lansdorp. Hij was de eerste wetenschappelijk directeur van het European Research Institute for the Biology of Ageing (ERIBA) in Groningen, maar is nu weer het grootste deel van de tijd hoogleraar in Vancouver, Canada. ...