Juist in deze tijd is praktijkgericht onderzoek nodig om de brug te slaan tussen fundamenteel onderzoek en de complexe maatschappelijke uitdagingen om ons heen. Dit stelt Martin Bennink, voorzitter van Lectorenplatform Applied Science. ‘Binnen het landelijke maar ook steeds meer internationale kennis-ecosysteem kan ons lectorenplatform deze brugfunctie vervullen. In samenwerking met bedrijven, maatschappelijke organisaties, mbo’s en universiteiten voeren we praktijkgericht onderzoek uit waarin we fundamentele en praktijkkennis toepassen in specifieke praktijkcontexten, die leiden tot concrete beroepsproducten waar het bedrijfsleven, de burger en de maatschappij direct iets aan heeft.’
Sprekende voorbeelden
Een greep uit de beroepsproducten die leden van Lectorenplatform Applied Science in samenwerking met partners inmiddels hebben ontwikkeld: het geautomatiseerde platform voor fotoflowchemische productie waarvan de opschalingsfase onlangs is gestart; een geïntegreerde fotonische sensor om insuline te meten voor screening van prediabetes; en een methode voor chemische fingerprinting van Nederlandse honing op pesticiden, mineralen en metabolomics als indicator van kwaliteit en authenticiteit. In de komende edities van dit magazine volgt een reeks artikelen waarin onderzoekers van het lectorenplatform dieper op deze en andere voorbeelden van hun praktijkgericht onderzoek ingaan
Urgente maatschappelijke uitdagingen
‘Toen we als hbo’s zo’n twintig jaar geleden begonnen met praktijkgericht onderzoek, waren we vooral gericht op vraagstukken vanuit het bedrijfsleven’, vertelt Bennink. ‘De laatste vijf jaar hebben we daar urgente maatschappelijke uitdagingen bij ingevlochten. Je ziet dat de gehele samenleving deze beweging maakt. Ook het bedrijfsleven. In de regel komen daar dan ook nog steeds veel van onze onderzoeksvragen vandaan. Maar het kan ook een maatschappelijke organisatie zijn of een bestaand samenwerkingsverband in het werkveld dat de expertise op een van de sleuteltechnologieën kan gebruiken.’
De truc
De truc in de aanvliegroute van praktijkgericht onderzoek door lectoraten is volgens Bennink een oplossing ontwikkelen die zowel de samenwerkingspartner helpt die het vraagstuk heeft aangedragen, als generieke praktijkkennis oplevert. ‘Praktijkkennis die je kunt benutten in andere bedrijven of toepassingsgebieden, en natuurlijk in het curriculum van ons hbo-onderwijs kunt opnemen. Dit leidt tot innovatie van de opleidingsprogramma’s van de aangesloten hbo’s waarmee we onze jonge professionals voorbereiden op de wereld van nu en de toekomst.’
In co-creatie
‘Maar, onder de streep wil je dat probleem gewoon oplossen’, benadrukt Bennink. ‘Met altijd de onderzoeksvraag in het achterhoofd. Dus dat je samen met degene die de vraag heeft gesteld in co-creatie het proces ingaat en doorvraagt: “Wat heb je dan precies nodig? Is het alleen een tool? Of heb je daarnaast een stukje training nodig om te zorgen dat je werknemers de tool ook graag gebruiken?” Ik denk dat dit de manier is om echt de impact te realiseren die we willen.’
Delicaat multidisciplinair proces
‘Want om uiteindelijk iets in de praktijk te veranderen, moet je ook begrijpen hoe mensen nu het probleem ervaren’, legt Bennink uit. ‘Je moet zorgen dat je goed communiceert, dat je het stapsgewijs doet, dat je mensen in hun waarde laat. Het is een complex en delicaat multidisciplinair proces. Er zijn tal van geniale innovaties die het niet halen in de praktijk, omdat de vraag te eenzijdig is benaderd.’
Wil je weten of een van de lectoraten van Lectorenplatform Applied Science met praktijkgericht onderzoek kan bijdragen aan het oplossen van jouw vraagstuk? Neem contact op via info@appliedscience.nl.
In lijn met topsectorenbeleid
Lectorenplatform Applied Science is onderdeel van Stichting DAS. DAS staat voor Domein Applied Science, een samenwerkingsverband van hbo-opleidingen in de toegepaste natuurwetenschappen op het gebied van onderwijs, praktijkgericht onderzoek, voorlichting en kwaliteit. Bij het samenwerkingsverband zijn vijftien hogescholen aangesloten die samen 12.000 studenten opleiden en 49 lectoraten huisvesten. De thema’s van het praktijkgericht onderzoek van de lectoraten liggen in lijn met het topsectorenbeleid van de overheid en de thema’s van NWO: Health & Care, Agriculture, Water & Food, Energy transition & Sustainability, en Safety & Security. De sleuteltechnologieën die daarbij worden ingezet zijn advanced materials, optical systems & integrated systems, chemical engineering, life science technologies, nanotechnologies en data science.
Applied Science R&D Congress 2025 – Praktijkgericht onderzoek voor innovatieve oplossingen met impact voor mens en milieu
Op donderdag 2 oktober 2025 organiseert DAS in samenwerking met de Hogeschool Utrecht de eerste editie van het Applied Science R&D Congress – een nationaal congres voor praktijkgericht onderzoek binnen de toegepaste natuurwetenschappen. Tijdens dit congres staat de inhoud van het praktijkgericht onderzoek en de kracht van samenwerking bij innovaties centraal. De focus ligt op sleuteltechnologieën (Key Enabling Technologies) en hun rol bij actuele thema’s zoals klimaatverandering, energietransitie, toekomstbestendige zorg, voedselzekerheid, circulariteit en veiligheid. Aanmelden kan via appliedscience.nl. Daar vind je ook meer informatie over het congres.
Nog geen opmerkingen