‘Dit rapport is het resultaat van een jarenlange interactie van ons met wetenschappers en beleidsmakers in New York’, zegt Wouter Botzen van het Instituut voor Milieuvraagstukken (IVM) van de Vrije Universiteit.

Het VU-rapport geeft aan hoe New York overstromingsverzekeringen, bouwvoorschriften en ruimtelijke ordening kan gebruiken om 800 km waterkant klimaatbestendig te maken. Botzen schreef het rapport samen met Jeroen Aerts, hoogleraar klimaat- en waterrisico’s aan de VU. ‘In New York had men behoefte aan internationale voorbeelden van klimaatbestendig bouwen en het IVM heeft veel internationale ervaring.’

Grote delen van New York liggen slechts één à twee meter boven zeeniveau. ‘De zeespiegel zal aan de oostkust van de VS tot 2070 naar verwachting 25 centimeter stijgen’, zegt Botzen. Een van de gevolgen is dat de verwachte waterverhoging van een 1/100 jaar overstroming (overstroming die eens in de honderd jaar voorkomt, red.) omhoog gaat van 2.60 meter naar 2.90 meter. Tegelijkertijd groeit de bevolking en wil men meer bouwen langs de waterkant. Een overstroming zou in New York een schade kunnen veroorzaken van 260 miljard euro.

Botzen: ‘Het waterbeheer in Nederland is gericht op preventie van overstromingen en de financiering daarvan is goed geregeld via waterschappen en overheid. In de VS is het moeilijker financiering te krijgen voor preventie zoals stormvloedkeringen en dit moet aangevraagd worden via het Congres. Het waterbeheer in de VS is daardoor meer gericht op schadebeperking, onder andere via middelen als overstromingsverzekering, ruimtelijke ordening en bouwvoorschriften.’

‘Het National Flood Insurance Program (NFIP) kan gecombineerd worden met eisen over risicoreductie. Een gemeenschap kan bijvoorbeeld alleen meedoen met deze verzekering als nieuwe huizen minimaal worden opgehoogd tot het verwachte waterniveau van de 1/100 overstroming.’ De premie van de NFIP moet volgens Aerts en Botzen wel corresponderen met het werkelijke risico om het bouwen in gebieden met een hoog risico af te remmen. ‘Wanneer de premies te laag zijn subsidieert de overstromingsverzekering van de overheid impliciet het bouwen in gebieden met een hoog risico.’

Het rapport geeft een aantal internationale voorbeelden om een waterkant klimaatbestendig te maken: superdijken (zeer brede dijken) in Tokyo en Osaka bieden plaats aan een weg of nieuwbouw en in Hamburg’s HafenCity worden alle wegen en gebouwen opgehoogd tot minimaal zeven meter boven zeeniveau. Het rapport pleit ook voor het ontwikkelen van natuurcompensatieprogramma’s zoals in Nederland het geval is bij de aanleg van de Tweede Maasvlakte.