De Utrechtse onderzoeker Phil Ham ontwierp voor zijn promotie een model dat het gedrag van vervuild grondwater beschrijft. De ingenieursbureaus stromen toe.

De afgelopen dagen kreeg drs. Phil Ham tientallen emails van onderzoekers en ingenieursbureaus die het fijne willen weten van zijn promotieonderzoek. Zelf is de NWO-onderzoeker verbaasd over de massale aandacht: ‘De analytische modellen die ik gebruik, bestaan al jaren. Ik voeg ze alleen bij elkaar om een grove inschatting van een ingewikkeld probleem mogelijk te maken. Blijkbaar was dat in de praktijk van de bodemsanering een ‘missing link’.’
Het model van Ham maakt het mogelijk uit een beperkt aantal parameters de lengte van een verontreinigingspluim in het grondwater te berekenen. Bovendien is te voorspellen of de pluim zonder interventie zal uitzetten of juist inkrimpen. Hiermee is het model zeer geschikt om in te schatten of bodemsanering nodig is.
Ham stelde één formule samen, waarmee de pluimlengte en de concentratie van de verontreiniging op elk tijdstip zijn te bepalen. Deze formule is geldig voor elke grondsoort en voor elke vervuiling die biologisch moeilijk afbreekbaar is. De benodigde parameters zijn de porositeit van de grond, de grondwatersnelheid, de concentraties van de vervuiling en de mate waarin de vervuiling zich loodrecht op de grondwaterrichting verspreidt.
‘Met dit model kun je slechts een eerste indicatie geven’, benadrukt Ham. ‘Wil je de complexiteit van de hydrogeologie, de chemie en de biologie van een specifieke locatie meenemen, dan is een complexer, numeriek model vereist. Als je bijvoorbeeld naar organische afvalstoffen als tolueen kijkt, dan kan de biologische afbraak significant zijn.’
Een Australisch ingenieursbureau heeft het nieuwe model inmiddels getest op een verontreinigde locatie in Perth. De oplossingen bleken goed overeen te komen met de werkelijke lengte van de pluim. ‘Maar als de hydrogeologie van de site complexer was geweest, of de kinetische reacties belangrijker, dan had je numerieke modellen nodig gehad’, relativeert Ham zijn eigen succes.