Katalyse – Pagina 9
-
Nieuws
Microreactoren aryleren aniline
Aan metallisch koper heb je voldoende om aniline metaselectief te aryleren. En deze bereidingswijze leent zich uitstekend voor commerciële toepassing in een reeks microreactoren waarvan er één van koper is, schrijven Timothy Noël en collega’s van de TU/e in Angewandte Chemie. Zulke aryleringen, dus H’s vervangen door benzeenringen met iets ...
-
NieuwsDrukken of trekken maakt niet uit bij ceriumoxide
Met een beetje drukken óf trekken kun je in ceriumoxide viermaal zo veel zuurstof kwijt. Zo wordt het met weinig moeite een veel betere katalysator, schrijft Stanford-onderzoeker William Chueh in Nature Communications. Dat ceriumoxide raakt bij hoge temperatuur een deel van de zuurstof uit zijn kristalrooster kwijt, zodat het van ...
-
Nieuws
Hoe een komeet zuurstof genereert
Dat kometen moleculaire zuurstof genereren, is niet zo gek. Met een Eley-Ridealmechanisme kun je het uitstekend verklaren, schrijft Caltech-procestechnoloog Konstantinos Giapis in Nature Communications. De Rosetta-sonde ontdekte die zuurstof twee jaar geleden in de nevel rond de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Chemisch gezien was dat een verrassing: in het heelal is O2 ...
-
Nieuws
Waterstof uit luchtvervuiling
Vlaamse onderzoekers werken aan een fotoelektrochemische cel die waterstof maakt uit zonlicht en organische verontreinigen uit de buitenlucht. Hij werkt geheel in de gasfase, melden Sammy Verbruggen en collega’s van de KU Leuven en de Universiteit Antwerpen in ChemSusChem. Dat van die gasfase is het grote nieuws. Er zijn al ...
-
Nieuws
Vooropgezet plan
Masterstudent Tom Keijer zet met verve in op solar fuels. Het leverde hem de jury- en de publieksprijs op tijdens het PAC-symposium. ‘Ik word ermee wakker’, vertelt Tom Keijer (23) over zijn masterproject, dat hij doet aan de UvA in de groep van Joost Reek. Artificiële fotosynthese beheerst volgens Keijer ...
-
Nieuws
Dragers voor waterstof gezocht
Voor het klimaat is CO2-uitstoot een probleem, voor grootschalige energieopslag is CO2 een grondstof. Daarom bestuderen chemici allerlei technieken om ongebruikte duurzame energie vast te leggen in chemische bindingen. ‘Als het een aantal dagen stormt, heb je genoeg energie voor een week, maar dan moet je het wel kunnen opslaan’, ...
-
Nieuws
Chemisch computergeheugen
In Polen is bedacht hoe je databits opslaat in chemische klokreacties. Noem ze dan dus maar ‘chits’, stellen Konrad Gizynski en Jerzy Gorecki. In Physical Chemistry Chemical Physics onthulden ze onlangs hun chemische geheugen. Het werkt met een zogeheten Belousov-Zhabotinskyreactie, afgekort BZ, een klassiek voorbeeld van een oscillerende ...
-
Nieuws
Water maakt methanol van methaan
Op een koperhoudende zeoliet kun je methaan en water omzetten in methanol en waterstof. Zonder dat je andere reagentia nodig hebt, claimen Jeroen van Bokhoven en collega’s van het Zwitserse Paul Scherrer-instituut in Science. Ze noemen het anaerobe oxidatie. Aan pogingen om methaan rechtstreeks te oxideren kwam tot nu toe ...
-
Nieuws
Zwerfkat kweekt vetzuren
Met een organonikkelverbinding als katalysator kun je vetzuren synthetiseren uit koolstofdioxide en aardolie. Dat zou wel eens goedkoper kunnen zijn dan ze afknippen van natuurlijke vetten, suggereren Catalaanse onderzoekers in Nature. Het proces van Rubén Martín en collega’s werkt bij kamertemperatuur en atmosferische druk, en heeft daarnaast het grote voordeel ...
-
Nieuws
Chirale molzeef
Mark Davis en collega’s van Caltech presenteren de eerste molzeef die chiraal genoeg is om te werken als enantioselectieve katalysator. Nu duidelijk is hoe je zulke structuren moet synthetiseren kun je gaan denken aan toepassingen in de farma. Je zou er geneesmiddelen mee kunnen maken die alleen de werkzame spiegelbeeldvorm ...
-
Nieuws
Mangaankat helpt medicijnproductie
Met de juiste organische liganden kan mangaan verrassend efficiënt esters hydrogeneren, en ze zo opsplitsen in twee alcoholen. De farma en de fijnchemie kunnen er hun voordeel mee doen, stellen Evgeny Pidko en collega’s van de TU/e in Angewandte Chemie. Het voordeel zit zowel in de lage prijs ...
-
Nieuws
Eén kat voor vier reacties
Brown University presenteert een katalytisch nanotoverstokje dat vier reacties tegelijk laat verlopen in één pot, en zo de farmaceutische industrie voorziet van benzoxazolen en chinazolines. Efficiënt en beter voor het milieu, claimen postdoc Chao Yu en promovendus Xuefeng Guo in JACS. Die benzoxazolen zijn in te zetten tegen schimmels, maar ...
-
Nieuws
Boor bakt brandstof van broeikasgas
Elementair boor is een zeldzaam efficiënte fotokatalysator voor de reductie van koolstofdioxide. Mede omdat het in de zon gloeiend heet wordt, schrijven Chinese onderzoekers in een hot paper (jawel!) in Angewandte Chemie. Het idee van zo’n fotokatalysator is dat hij de reactie bevordert tussen CO2 en H2, dat je bijvoorbeeld ...
-
Nieuws
Korte route naar artemisinine
Voor het eerst is een syntheseroute voor artemisinine bedacht die simpel genoeg lijkt om betaalbaar te worden. Wellicht komt ’s werelds populairste malariamedicijn daardoor binnen bereik van ontwikkelingslanden, schrijven Rudolf Allemann en collega’s van Cardiff University (Wales) in Angewandte Chemie. Nu wordt vrijwel alle artemisinine nog gewonnen uit zomeralsem (Artemisia ...
-
Nieuws
Citroenzuurcyclus voor beginners
In Cambridge is een enzymvrije citroenzuurcyclus bedacht die geheel wordt gekatalyseerd door sulfaatradicalen. Misschien werkte het in de oersoep ook wel zo, schrijven Markus Ralser en collega’s in het gloednieuwe tijdschrift Nature Ecology & Evolution. Die citroenzuurcyclus, die opgeslagen koolwaterstoffen omzet in CO2 en chemische energie in de vorm van ...
-
Nieuws
Zeoliet als chemisch maatwerk
De perfecte zeoliet voor heterogene katalyse vind je het snelste door hem te synthetiseren om de gewenste reactie heen. Om precies te zijn rond de vermoedelijke overgangstoestand tussen grondstof en product, schrijven Avelino Corma en collega’s van de technische universiteit van Valencia in Science. Eigenlijk ligt het voor de hand: ...
-
Nieuws
Massale speurtocht naar fotoanodes
Berkeley- en Caltech-onderzoekers hebben een high-throughputprocedure ontwikkeld die nieuwe anodematerialen opspoort voor het fotochemisch splitsen van water. Het heeft er al twaalf gevonden, schrijven Jeffrey Neaton en collega’s deze week in PNAS. De prestatie krijgt extra glans als je bedenkt dat er de afgelopen veertig jaar in de literatuur maar ...
-
Nieuws
Kat maakt ethers door esters te snoeien
In Japan is een simpele manier bedacht om diarylesters om te zetten in diarylethers door er koolstofmonoxide van af te splitsen. Dat is makkelijker dan die ethers synthetiseren uit twee helften, schrijven Junichiro Yamaguchi en collega’s van Waseda University in JACS. Ze gebruiken er organometaalkatalysatoren voor met nikkel of palladium ...
-
Opinie & Analyse
Noodzakelijke motor
‘Katalyse is de stille motor op de achtergrond’, vertelt Emiel Hensen van de TU/e in deze C2W. Chemici kennen de onschatbare waarde van katalysatoren in tal van processen. Juist door die vanzelfsprekendheid blijft het katalytische onderzoek, waar Nederland zo sterk in is, soms een beetje verborgen voor de buitenwereld en ...
-
Nieuws
Voorbij de katalysatordood
Rondom katalysatoren draait een miljardenindustrie vol onmisbare chemie. Maar in veel gevallen weet niemand precies hoe ze werken, waarom ze slijten en hoe je betere kunt ontwerpen. Onderzoekers proberen dit kennisgat op te vullen. Er gaat echt tonnen aan materiaal verloren. Elke dag weer’, zegt Florian Meirer, universitair docent aan ...