Katalyse – Pagina 10
-
Nieuws
Zwerfkat kweekt vetzuren
Met een organonikkelverbinding als katalysator kun je vetzuren synthetiseren uit koolstofdioxide en aardolie. Dat zou wel eens goedkoper kunnen zijn dan ze afknippen van natuurlijke vetten, suggereren Catalaanse onderzoekers in Nature. Het proces van Rubén Martín en collega’s werkt bij kamertemperatuur en atmosferische druk, en heeft daarnaast het grote voordeel ...
-
Nieuws
Chirale molzeef
Mark Davis en collega’s van Caltech presenteren de eerste molzeef die chiraal genoeg is om te werken als enantioselectieve katalysator. Nu duidelijk is hoe je zulke structuren moet synthetiseren kun je gaan denken aan toepassingen in de farma. Je zou er geneesmiddelen mee kunnen maken die alleen de werkzame spiegelbeeldvorm ...
-
Nieuws
Mangaankat helpt medicijnproductie
Met de juiste organische liganden kan mangaan verrassend efficiënt esters hydrogeneren, en ze zo opsplitsen in twee alcoholen. De farma en de fijnchemie kunnen er hun voordeel mee doen, stellen Evgeny Pidko en collega’s van de TU/e in Angewandte Chemie. Het voordeel zit zowel in de lage prijs ...
-
Nieuws
Eén kat voor vier reacties
Brown University presenteert een katalytisch nanotoverstokje dat vier reacties tegelijk laat verlopen in één pot, en zo de farmaceutische industrie voorziet van benzoxazolen en chinazolines. Efficiënt en beter voor het milieu, claimen postdoc Chao Yu en promovendus Xuefeng Guo in JACS. Die benzoxazolen zijn in te zetten tegen schimmels, maar ...
-
Nieuws
Boor bakt brandstof van broeikasgas
Elementair boor is een zeldzaam efficiënte fotokatalysator voor de reductie van koolstofdioxide. Mede omdat het in de zon gloeiend heet wordt, schrijven Chinese onderzoekers in een hot paper (jawel!) in Angewandte Chemie. Het idee van zo’n fotokatalysator is dat hij de reactie bevordert tussen CO2 en H2, dat je bijvoorbeeld ...
-
Nieuws
Korte route naar artemisinine
Voor het eerst is een syntheseroute voor artemisinine bedacht die simpel genoeg lijkt om betaalbaar te worden. Wellicht komt ’s werelds populairste malariamedicijn daardoor binnen bereik van ontwikkelingslanden, schrijven Rudolf Allemann en collega’s van Cardiff University (Wales) in Angewandte Chemie. Nu wordt vrijwel alle artemisinine nog gewonnen uit zomeralsem (Artemisia ...
-
Nieuws
Citroenzuurcyclus voor beginners
In Cambridge is een enzymvrije citroenzuurcyclus bedacht die geheel wordt gekatalyseerd door sulfaatradicalen. Misschien werkte het in de oersoep ook wel zo, schrijven Markus Ralser en collega’s in het gloednieuwe tijdschrift Nature Ecology & Evolution. Die citroenzuurcyclus, die opgeslagen koolwaterstoffen omzet in CO2 en chemische energie in de vorm van ...
-
Nieuws
Zeoliet als chemisch maatwerk
De perfecte zeoliet voor heterogene katalyse vind je het snelste door hem te synthetiseren om de gewenste reactie heen. Om precies te zijn rond de vermoedelijke overgangstoestand tussen grondstof en product, schrijven Avelino Corma en collega’s van de technische universiteit van Valencia in Science. Eigenlijk ligt het voor de hand: ...
-
Nieuws
Massale speurtocht naar fotoanodes
Berkeley- en Caltech-onderzoekers hebben een high-throughputprocedure ontwikkeld die nieuwe anodematerialen opspoort voor het fotochemisch splitsen van water. Het heeft er al twaalf gevonden, schrijven Jeffrey Neaton en collega’s deze week in PNAS. De prestatie krijgt extra glans als je bedenkt dat er de afgelopen veertig jaar in de literatuur maar ...
-
Nieuws
Kat maakt ethers door esters te snoeien
In Japan is een simpele manier bedacht om diarylesters om te zetten in diarylethers door er koolstofmonoxide van af te splitsen. Dat is makkelijker dan die ethers synthetiseren uit twee helften, schrijven Junichiro Yamaguchi en collega’s van Waseda University in JACS. Ze gebruiken er organometaalkatalysatoren voor met nikkel of palladium ...
-
Opinie & Columns
Noodzakelijke motor
‘Katalyse is de stille motor op de achtergrond’, vertelt Emiel Hensen van de TU/e in deze C2W. Chemici kennen de onschatbare waarde van katalysatoren in tal van processen. Juist door die vanzelfsprekendheid blijft het katalytische onderzoek, waar Nederland zo sterk in is, soms een beetje verborgen voor de buitenwereld en ...
-
Nieuws
Voorbij de katalysatordood
Rondom katalysatoren draait een miljardenindustrie vol onmisbare chemie. Maar in veel gevallen weet niemand precies hoe ze werken, waarom ze slijten en hoe je betere kunt ontwerpen. Onderzoekers proberen dit kennisgat op te vullen. Er gaat echt tonnen aan materiaal verloren. Elke dag weer’, zegt Florian Meirer, universitair docent aan ...
-
Verdieping
Ammoniakproductie bij lage temperatuur
De synthese van ammoniak (N2 + 3H2 -> 2NH3), een essentiële component van onder meer kunstmest en daarmee cruciaal voor de wereldvoedselvoorziening, vereist een katalysator, hoge druk en hoge temperatuur. Die hoge temperatuur is nodig voor de dissociatie van het stikstofmolecuul, maar stimuleert tegelijk de synthesereactie in omgekeerde richting. Begin ...
-
Nieuws
Emiel Hensen (TU/e): ‘Katalyse is de stille motor op de achtergrond’
Hoogleraar, decaan, en katalyse doorgrondend op atomaire schaal om de CO2-neutrale wereld anno 2050 vorm te geven: ambitieus mag je Emiel Hensen wel noemen. ‘Het Parijse klimaatakkoord heeft overheden en industrie ervan doordrongen dat er iets moet gebeuren. Dat geeft kritische massa.’ ‘Ik ben geen geboren bestuurder. Mijn hart ligt ...
-
Nieuws
Revolutie in C1-chemie
Aardgas verwerken verloopt via een energieslurpend proces. Dat moet anders, dacht NWO. Dus kregen een aantal projecten subsidie om de C1-chemie beter te maken. Nu steeds duidelijker wordt dat de bodem van ’s werelds aardolievoorraden in zicht komt, begint de vraag naar aardgas toe te nemen. Nieuwe ontginningstechnieken en recent ...
-
Nieuws
Kat maakt kunststoffen mengbaar
Blokcopolymeren van etheen en propeen maken puur polyetheen en puur isotactisch polypropeen prima mengbaar. Dat kan de kunststoffenrecycling een enorme boost geven, claimen Cornell-onderzoekers die voor het eerst een bruikbaar recept voor zulke copolymeren hebben bedacht. Je hebt het hier over een enorme afvalberg. Met respectievelijk 70 en 55 miljoen ...
-
Nieuws
Organometaalkatalyse in een levende muis
In Japan is bedacht hoe je een organogoudcomplex kunt versturen naar een specifieke locatie in een levende muis, om daar een chemische reactie te katalyseren. Je kunt het nog zien gebeuren ook, schrijven Katsunori Tanaka en collega’s in Angewandte Chemie. Vermoedelijk is het de eerste keer dat organometaalkatalyse is gedemonstreerd ...
-
Nieuws
Katalytische transportband
Katalytische afbraak kan deeltjes in één richting door een microreactor trekken. Waarbij het niet de deeltjes zelf zijn die worden afgebroken, blijkt uit een Amerikaanse publicatie in Nature Communications. Het pompsysteem is vooral bedoeld voor analytische assays, met deeltjes met een actieve coating die bijvoorbeeld eiwitten opvangt. Om te detecteren ...
-
Nieuws
DNA rekent met antilichamen
In Eindhoven is een manier bedacht om de aanwezigheid van antilichamen in de bloedbaan te vertalen naar enkelstrengs DNA. Die strengen kunnen dan weer dienen als input voor een ‘DNA-computer’ die bijvoorbeeld medicijnafgifte controleert, zo valt te lezen in Nature Communications. In een persbericht wordt het gepresenteerd als eerste stap ...
-
Nieuws
Enzymen maken kunstmest
In Utah is een enzymatische brandstofcel ontwikkeld die waterstof en stikstof omzet in ammoniak en daarbij nog elektriciteit produceert ook. Nu nog opschalen en dan kan het Haber-Boschproces na ruim een eeuw de mottenballen in, suggereren Shelley Minteer en collega’s in Angewandte Chemie. De cel gebruikt twee enzymen. Aan de ...