Alle artikelen van Arjen Dijkgraaf – Pagina 20
-
Nieuws
Kankercel kan het zuur krijgen
Tumorcellen hebben goede redenen om hun inwendige pH te verhogen. En de oncologie heeft dus goede redenen om die te verlagen, blijkt uit computerberekeningen die zojuist verschenen in Nature Communications. Dát die pH in een kankercel hoger is dan daarbuiten, terwijl het bij gezonde cellen precies omgekeerd is, wisten we ...
-
Nieuws
Chromosomen niet vies van fusie
Gistcellen blijven verrassend goed functioneren wanneer je al hun genen aan elkaar plakt tot één of twee chromosomen. Dat blijkt uit twee publicaties die tegelijk zijn verschenen in Nature. Normaal gesproken zijn de genen van zo’n gistcel (Saccharomyces cerevisiae) verdeeld over zestien verschillende chromosomen, waarvan de lengtes uiteenlopen van 230.000 ...
-
Nieuws
Kooi temt terpenen
Supramoleculaire resorcinareenkooitjes doen het nog beter dan gedacht als alternatief voor cyclase-enzymen. Naast monoterpenen kun je er ook sesquiterpenen mee rondbuigen, schrijven Konrad Tiefenbacher en collega’s van de universiteit van Basel in Nature Catalysis. Zulke terpenen vertonen een structuur die lijkt te zijn opgebouwd uit een aantal isopreenmoleculen: twee bij ...
-
Nieuws
Geen klimaatverandering voor Mars
De planeet Mars beschikt over te weinig broeikasgas om er een tweede Aarde van te maken. In elk geval niet met de technologie waarover we nu beschikken, schrijven Bruce Jakosky en Christopher Edwards in Nature Astronomy. Ze hebben het dan over terraforming, een oud sciencefiction-idee waarbij je het klimaat van ...
-
Nieuws
Broeikasgas wordt voedingssupplement
Zet decarboxylase-enzymen in de achteruit en ze kunnen koolstofdioxide vastleggen in aminozuren. Het werkt veel beter dan je zou verwachten en er is nog een markt voor ook, schrijven Arne Skerra en collega’s van de TU München in Nature Catalysis. Ze denken met name aan de productie van methionine, een ...
-
Nieuws
Ultrageluid helpt tegen alzheimer
Met ultrageluid de bloed-hersenbarrière van alzheimerpatiënten openwrikken, lijkt in elk geval veilig. De plaques gaan er niet van weg maar dat was ook niet te verwachten, schrijven onderzoekers uit Toronto in Nature Communications. Het idee dat je zo vanuit het bloed geneesmiddelen in de hersencellen kunt krijgen die daar anders ...
-
Nieuws
Aldehyde-omzetting vergroend
In Amsterdam is misschien wel het eerste duurzame proces bedacht dat aldehydes selectief oxideert tot carbonzuren. Natuurlijke aldehyde dehydrogenase-enzymen zijn de ideale katalysator, schrijven Francesco Mutti en collega’s in het tijdschrift Green Chemistry. In de publicatie leggen ze uit dat de traditionele processen verre van groen zijn. Die werken vaak ...
-
Nieuws
Strakke H-brug maakt suikers zoeter
Hoe zoet een suikermolecuul smaakt, hangt mede af van de afstand tot het omringende water. Het verklaart dat glucose veel zoeter smaakt dan mannose hoewel het er qua structuur sprekend op lijkt, schrijven Italiaanse onderzoekers in The Journal of Physical Chemistry Letters. Dat water zit er tijdens het proeven per ...
-
Nieuws
Pleister meet stress
Stanford-onderzoekers werken aan een pleister die het stresshormoon cortisol detecteert in menselijk zweet. Wanneer je vermoedt dat je acuut in de stress zit hoef je zo geen dagen meer te wachten op een lab-uitslag die het bevestigt, suggereren Alberto Salleo en collega’s in Science Advances. Dat cortisol (zie de afbeelding) ...
-
Nieuws
MOF met ionische jas
Een ionische vloeistof kan een metal-organic framework helpen om koolstofdioxide te vangen. Simpel en effectief, claimen Turkse onderzoekers in het Journal of the American Chemical Society. Tot nu toe probeerde men die metal-organic frameworks (MOF’s) altijd te verbeteren door te sleutelen aan de chemische structuur. De kunst is dan om ...
-
Nieuws
Aspirine tegen alzheimer
Aspirine bindt aan een transcriptiefactor genaamd PPARα en bevordert daardoor via-via de interactie van zenuwcellen in de hippocampus. Het verklaart waarom dit molecuul bij muizen de symptomen van de ziekte van Alzheimer lijkt te verlichten, schrijven Kalipada Pahan en collega’s van Rush University Medical Center in PNAS. Het schijnt tevens ...
-
Nieuws
Kort nieuws, augustus 2018
Binnen de plantenveredeling moeten CRISPR-Cas en andere vormen van mutagenese worden beschouwd als genetische modificatie. Daar gelden dus de bijbehorende strenge Europese gmo-regels voor, heeft het Europese Hof bepaald. Alleen traditionele technieken, zoals kruisen of lukraak de gehele plant bestralen, vallen er niet onder. De onverwacht strenge uitspraak is hard ...
-
Nieuws
Bloedradar voor diabetici
Met een combinatie van radargolven en kunstmatige intelligentie kun je in principe dwars door de huid heen de glucoseconcentratie in je bloed vaststellen. Misschien hoeven diabetici dus ooit geen bloed meer te prikken, stellen Canadese onderzoekers in het International Journal of Mobile Human-Computer Interaction. George Shaker en collega’s van de ...
-
Nieuws
Stuiver 2.0
Amerikaanse computeralgoritmes hebben een metaallegering voor nickels opgeleverd die zo veel minder nikkel bevat dat hij 40 % goedkoper is dan het huidige materiaal. Dat viel onlangs te lezen in het tijdschrift Integrating Materials and Manufacturing Innovation. Die nickel is het Amerikaanse equivalent van onze stuiver. Traditioneel zit er 75% ...
-
Nieuws
Gewitte alvleesklier
Titaandioxidekristallen blijken zich te kunnen ophopen in de alvleesklier. Diabetes type 2 zou er zomaar door kunnen worden veroorzaakt, beweert de Texaanse onderzoeker Adam Heller. Die kristallen worden sinds halverwege de vorige eeuw op grote schaal ingezet als wit pigment. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is sinds die tijd het aantal gevallen ...
-
Nieuws
Griekse beginselen doen MOF verstijven
Metal-organic frameworks zijn te verstevigen door de organische componenten te ‘decoreren’ met op het eerste gezicht nutteloze tierelantijnen. Noem het maar chemische kariatiden, schrijven Berend Smit en collega’s in ACS Central Science. Ze verwijzen daarmee naar de zuilen in de vorm van een vrouw, die de oude Grieken nu en ...
-
Nieuws
PHA’s voor de massa’s
Voor het eerst kun je in het lab een kwaliteit poly-3-hydroxybutyraat synthetiseren die kwalitatief vergelijkbaar is met een bacterieel product. Daarmee komt grootschalige toepassing van deze afbreekbare kunststof een stuk dichterbij, claimen onderzoekers van Colorado State University in Nature Communications. Als grondstof gebruiken Xiaoyan Tang en Eugene Chen daarbij barnsteenzuur. ...
-
Nieuws
Antivries tegen alzheimer?
Het aminozuur N-acetylaspartaat blijkt als een soort ‘antivries’ de vorming van amyloïdeplaques in de hersenen tegen te gaan. Mogelijk kun je er alzheimersymptomen mee remmen, schrijven Douglas Smith en collega’s van de University of Pennsylvania in het tijdschrift Neurobiology of Disease. Tot nu toe was het een raadsel waar dat ...
-
Nieuws
Enzym klust bij als transcriptiefactor
In populieren blijkt een eiwit een bizarre dubbelfunctie te hebben: het maakt bouwstenen voor aminozuren maar regelt tevens de aanmaak van lignine. Het zou een nieuwe manier kunnen opleveren om lignine-arme populieren te creëren, blijkt uit een publicatie in The Plant Cell. Zulke lignine-arme bomen zijn een oud idee waar ...
-
Nieuws
DNA klutst celmembraan
Uit acht DNA-strengen kun je iets enzym-achtigs maken dat cellen doodt door razendsnel de moleculen in hun membraan door elkaar te klutsen. Nu nog selectiviteit inbouwen en je hebt een nieuw kankermedicijn, stellen Britse en Amerikaanse onderzoekers in Nature Communications. De DNA-bundel imiteert natuurlijke eiwitten die bekend staan als scramblase-enzymen. ...