Organische chemie – Pagina 45
-
Nieuws
Paddenstoelgif inspireert farmacologen
In de VS is het enzym geïsoleerd waarmee giftige paddenstoelen hun toxines afwerken. Het zou een nuttig gereedschap kunnen worden voor medicijnsynthese, schrijven onderzoekers van Michigan State University in het tijdschrift Chemistry and Biology. Ze keken met name naar Amanita bisporigera, een uiterst giftige soort uit de amanietenfamilie ...
-
Nieuws
Gifgas meten met twee lasers
Met een terahertzlaser kun je nu chemische wapens en andere vormen van luchtvervuiling op een kilometer afstand ruiken. Mits je ongeveer weet waar je naar je zoeken, blijkt uit een publicatie in Physical Review Applied. Gesuggereerd wordt dat je er militaire installaties mee kunt beveiligen tegen gasaanvallen, maar ...
-
Nieuws
Plastic, daar zit de mot in
Rupsen van de Indische meelmot (Plodia interpunctella) hebben een darmflora die polyethyleen afbreekt. Mogelijk is dat plastic dus toch niet zo’n eeuwigdurend milieuprobleem als gedacht, schrijven Chinese onderzoekers in Environmental Science & Technology. Jun Yang, van Beihang University, ontdekte het min of meer bij toeval. Hij constateerde dat ...
-
Nieuws
NMR stuurt flowreactor
Geef een microreactor feedback van een miniatuur-NMR die in realtime de productsamenstelling meet, en je krijgt een syntheseproces dat zichzelf optimaliseert. De groep van Lee Cronin aan de University of Glasgow heeft zoiets al in de zuurkast staan, zo valt te lezen in Chemical Science. Volgens Cronin is ...
-
NieuwsIJzer trouwt amine en alcohol
In Groningen is uitgedacht hoe je ijzer kunt inzetten als katalysator voor de koppeling van alcoholen en amines. Dat brengt de ‘groene’ inzet van alcoholen uit biomassa als chemische bouwsteen een stuk dichterbij, schrijven Tao Yan, Ben Feringa en Katalin Barta in Nature Communications. Tot nu toe ...
-
Nieuws
Hoe je een enzym omschoolt
Vervang één aminozuur in een enzym en het katalyseert ineens een andere reactie. Het klinkt onwaarschijnlijk maar het kan echt, bewijst een Groningse publicatie op de website van JACS. Nog mooier is dat het gemuteerde enzym een zogeheten NADPH-oxidase is. Daarvan zijn niet zo veel bruikbare varianten in ...
-
Nieuws
Nylon uit hout
Leidse organici hebben een syntheseroute bedacht die cellulose redelijk efficiënt omzet in caprolactam. Of afvalhout in nylon, in lekentaal. Het lijkt een bruikbaar alternatief voor de huidige grootschalige caprolactamproductie op basis van fossiele grondstoffen, melden Saeed Raoufmoghaddam en Lies Bouwman in ChemSusChem. Het proces gaat uit van levulinezuur, ...
-
Nieuws
Komeet vol organisch zaaigoed
De analyse-apparatuur van de komeetlander Philae heeft ‘iets’ gedetecteerd. En die apparatuur reageert alleen op organische verbindingen dus die moeten in de atmosfeer van komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko aanwezig zijn, werd dinsdag duidelijk. Philae kon de spectra nog net overseinen voordat zijn accu’s uitgeput raakten. Aan de interpretatie wordt nog ...
-
Nieuws
Nano-tuitenrager veegt vitamine C
Aan het MIT zijn nanodeeltjes bedacht die óf op een MRI-scan óf op nabij-infraroodimaging reageren, afhankelijk van de chemische samenstelling van hun omgeving. En ze doen dat in een levende muis, schrijven Jeremiah Johnson en collega’s in Nature Communications. Hun ORCAFluors, waarbij ORCA staat voor ‘organic radical contrast ...
-
Nieuws
Polymeer trouwt spiegelbeeld
Propeenoxide en barnsteenzuuranhydride kun je polymeriseren tot links- en rechtsdraaiende ketens. En de beste kunststof krijg je door die twee te mengen, schrijven Cornell-onderzoekers in JACS. Hun polypropeensuccinaat blijkt een zeldzaam voorbeeld van een zogeheten stereocomplex. Normaal gesproken verwacht je van een ‘racemisch’ mengsel van twee spiegelbeeldmoleculen dat ...
-
Nieuws
Schaliegaswinning stinkt
Uit sommige schaliegasputten lekt zo veel benzeen, formaldehyde en waterstofsulfide dat het haast wel een verhoogd risico op kanker moet opleveren. Nu merk je het nog niet maar over tien jaar heb je spijt, stellen Amerikaanse onderzoekers in het tijdschrift Environmental Health. De publicatie kwam twee dagen nadat ...
-
Nieuws
MOF in dunne plakjes
In Delft is bedacht hoe je ‘metal organic frameworks’ kunt maken in plakjes van micrometers groot en nanometers dik. In die vorm kun je ze verwerken in een polymeermembraan en er gassen mee scheiden, schrijven Jorge Gascon en collega’s in Nature Materials. De structuur van zo’n MOF is ...
-
NieuwsBacterie verblijdt organici met nieuwe kat
In Groningen heeft een bacterie enzymen aangemaakt met een 21ste aminozuur dat koperionen bindt. In vitro kun je daar Friedel-Crafts-alkyleringen enantioselectief mee katalyseren, schrijven Ivana Drienovská en Gerard Roelfes in het tijdschrift Chemical Science. Voor zover bekend hebben ze daarmee een wereldprimeur te pakken. In vitro zijn ...
-
NieuwsWaarom DEET muggen verdrijft
Dat muggen een hekel hebben aan DEET ligt aan één geurreceptor op hun voelsprieten. Kennelijk lijkt het spul toevallig op methyljasmonaat, een natuurproduct waar muggen óók niet tegen kunnen, schrijven Californische onderzoekers in PNAS. Daatmee wordt voor het eerst sinds de introductie in 1946 duidelijk waarom DEET ...
-
Nieuws
Spinnengif showt kaliumkanalen
Met een tarantulatoxine kun je de elektrische activiteit van levende cellen deels zichtbaar maken. De eerste stap naar beter begrip van verstoringen in die activiteit die bijvoorbeeld kunnen leiden tot epilepsie en hartritmestoornissen, melden Californische onderzoekers in PNAS. Ze maken daarbij handig gebruik van de manier waarop dergelijke ...
-
Nieuws
DNA als nano-gietvorm
Met DNA-origami kun je mallen maken om metalen nanodeeltjes te ‘gieten’ in elke gewenste vorm en grootte. Aan de natuurlijke kristalvorm zit je zo niet meer vast, schrijven Harvard-onderzoekers in Science. Zelf vergelijken Peng Yin en collega’s van het Wyss Institute for Biologically Inspired Engineering het met de ...
-
Nieuws
Hoe een landkat een zeeotter aansteekt
Plakkerige polymeren uit zeewier zijn de oorzaak dat zeeotters toxoplasmose kunnen oplopen. En dat geldt ook voor zeedieren die wél door mensen worden gegeten, melden Califorische onderzoekers in Proceedings of the Royal Society B. Zoals bekend wordt toxoplasmose veroorzaakt door de parasiet Toxoplasma gondii. Die plant zich alleen ...
-
Nieuws
Nobelprijs voor blauwe LED
De Nobelprijs voor natuurkunde gaat dit jaar naar de Japanners Isamu Akasaki, Hiroshi Amano en Shuji Nakamura. Zij vonden de blauwe LED uit en maakten zo zowel het LED-beeldscherm als de witte LED en het complete concept van LED-verlichting mogelijk. Voor dat laatste moet je weten dat vrijwel ...
-
Nieuws
Er was eens... een eiwitpaar
Als het oppervlak van een eiwit evolueert, moeten eiwitten die er interactie mee vertonen dezelfde kant op evolueren om te blijven ‘passen’. Dit ‘co-evolutieprincipe’ vergemakkelijkt het voorspellen van de 3D-structuur van eiwitparen aan de hand van hun aminozuursequenties, betogen Utrechtse en Amerikaanse onderzoekers in het onlinetijdschrift eLife. Zo’n ...
-
Nieuws
Kristal slurpt zuurstof
In Denemarken zijn kristallijne organokobaltcomplexen bedacht waarin je grote hoeveelheden zuurstof kunt opslaan. Eén lepel is genoeg om een hele kamer leeg te zuigen, juicht een persbericht. Hoe groot het lepeltje is, of de kamer, staat er helaas niet bij. In hetzelfde persbericht claimt laatste auteur Christine McKenzie ...