Een onderzoek naar Nederlandse kinderen met de mazelen laat zien dat het virus je immuunsysteem zwaar aantast, meldt een dubbele publicatie in Science en Science Immunology. Deze kant van de mazelen was tot op heden onbekend.

Een internationaal team met daarin onder andere het Erasmus en het Amsterdam Medisch Centrum hebben een Nederlandse groep van 77 kinderen onderzocht die geen mazelenvaccinaties hadden ontvangen en het mazelenvirus hebben opgelopen. De controlegroep bestond uit kinderen die wel zijn gevaccineerd. De onderzoekers vergeleken bloedmonsters van de eerste groep voor en na besmetting, alsook met die van de controlegroep. Zo vonden ze dat het mazelenvirus de zogenoemde geheugen-B-cellen van het immuunsysteem zwaar aantast, zodat je lichaam eerder opgelopen virussen niet meer herkent.

Het was al bekend dat je na de mazelen veel vatbaarder bent voor andere virussen vanwege zogeheten immuunsuppressie. Dat komt allereerst omdat het virus onder andere lymfopenie veroorzaakt, ofwel een afname in witte bloedcellen. ‘Witte bloedcellen’ is een verzamelnaam voor de verschillende soorten afweercellen, waar B-cellen ook onder vallen. Nu komen die als het virus is verdwenen na zo’n vier weken weer terug, maar immuunsuppressieve klachten blijven nog lang. Dat blijkt dus te maken te hebben met hoe de mazelen B-cellen aantasten.

Wanneer je een virusinfectie (bijvoorbeeld griep) of een vaccinatie hebt gehad, heeft je immuunsysteem specifieke immuuncellen gemaakt tegen dat virus in de vorm van geheugen-B-cellen, die je lichaam kloont en vervolgens in een klein aantal permanent laat circuleren in het bloed. Zo bouw je in je leven dus een groot aantal geheugen-B-cellen op tegen verschillende virussen. Maar het mazelenvirus verstoort dat geheugen. Hoe dat precies werkt is nog niet duidelijk, maar om de effecten kun je niet heen. Gebaseerd op diermodellen zagen de onderzoekers een afname in serologische immuniteit (heeft te maken met antilichamen), het niet op kunnen roepen van immuuncellen tegen eerder opgelopen ziektes en verder kwalijkere secundaire infecties, vertelt de Science Immunology-paper.

De paper in Science ligt verder toe dat 11-73 % van het antilichaamrepertoire verdwijnt na een mazeleninfectie. Beiden papers benadrukken verder dat ze al deze symptomen en biologische verschijnselen niet in kinderen met de bof-, mazelen- en rode hond-(BMR) vaccinatie zien. Daarom roepen de onderzoekers op om vooral te blijven vaccineren, niet alleen omdat het de wereldwijd meer dan 120.000 doden vanwege mazelen dit jaar zou kunnen voorkomen, maar ook om de honderdduizenden anderen niet-gevaccineerden die nu een ernstig verzwakt immuunsysteem hebben te beschermen.