Als je merkt dat de informatie die je met zoveel passie over tracht te brengen niet binnenkomt of blijft hangen bij je leerlingen, wat doe je dan?Lesgeven is een kunst. Maar als je merkt dat de informatie die je met zoveel passie over tracht te brengen niet binnenkomt of blijft hangen bij je leerlingen, wat doe je dan? Het klaslokaal op z’n kop zetten, aldus Helen Slootweg-Jansen. ‘Hoe we lesgaven was niet voldoende.’

‘In 2016 deed ik samen met collega Teunie van Herk onderzoek naar de resultaten die onze studenten behaalden bij de theoriemodulen organische chemie, en we schrokken van de rendementen’, vertelt Helen Slootweg-Jansen, docent organische chemie op de hogeschool Leiden en lid van de examencommissie. ‘Dat wil je natuurlijk niet als docent, dus doken we de literatuur in om een oplossing te vinden.’

‘Docenten moeten wel passie laten zien’

Die oplossing deed zich voor in het begrip Flipped Classroom. Zoals de naam al impliceert, keer je de volgorde van je lesmethode ondersteboven. ‘Normaal legt een docent een onderwerp uit in de les en gaan studenten thuis zelf opdrachten maken’, legt Slootweg-Jansen uit. ‘In Flipped Classroom gaan ze juist thuis aan de slag met zogenoemde leerpaden. Hierin staat de theorie uitgelegd in de vorm van filmpjes en teksten. De opdrachten voeren studenten in de les uit.’ Op die manier ben je als docent veel beter in staat om gerichter bij te springen als leerlingen tegen moeilijkheden aanlopen.

Pauzeknop

‘Sinds we met Flipped Classroom zijn begonnen, zagen we elk jaar een lichte stijging in de rendementen’, vervolgt de docent. ‘Maar onder andere door corona was het nog niet optimaal.’ Ondanks de kinderziektes bleven Slootweg-Jansen en Van Herk niet stilzitten. Avond na avond hebben ze de leerpaden aangepast, de juiste hoeveelheid opdrachten voor in de les bepaald en extra oefenopgaven voor thuis gemaakt. Mét resultaat.

Vogelvlucht

Het is wel spannend om de regie los te laten, vindt Slootweg-Jansen. Je moet vertrouwen hebben dat de studenten de lesstof zelf oppakken. ‘We zijn dan ook voorzichtig, want niet iedere student leert hetzelfde. Sommige leren namelijk beter van docenten. In de les hebben we voldoende tijd voor persoonlijk contact, om vragen te beantwoorden, en de theorie nog eens rustig uit te leggen.’

Verder werken de docenten aan het begin van de les met een quiz om in vogelvlucht nog eens alle leerdoelen door te nemen. ‘Met deze lesmethode ben je veel flexibeler en kun je beter rekening houden met je leerlingen. Dat is ook echt de toekomst van het lesgeven, het heel persoonlijk maken. De literatuur staat er bol van’, zegt Slootweg-Jansen.

De organisch chemie-docent is ervan overtuigd dat de Flipped Classroom op alle niveaus kan werken. ‘De literatuur die we hebben gelezen was zowel op middelbare scholen als universiteiten gericht’, vertelt Slootweg-Jansen. ‘Wel moet je goed nadenken over je doelgroep en daarop je lesmethode aanpassen; pubers zijn heel anders dan twintigers.’ Slootweg-Jansen besluit: ‘Studenten moeten snappen wat de lesmethode inhoudt en docenten moeten passie laten zien.’

 

Flipped Classroom vs Blended Learning

Blended Learning en Flipped Classroom lijken op het eerste oog op elkaar, toch zijn deze lesmethoden niet hetzelfde. Slootweg-Jansen: ‘Bij Flipped Classroom bestuderen studenten de lesstof thuis, en tijdens de les oefenen ze onder begeleiding van de docent met de concepten. Blended Learning is juist een samenwerking tussen lessen in het klaslokaal en online leren, waarbij de student leert van zowel de docent als van het online lesmate

Onderwerpen